GIỚI THIỆU
Thương hiệu miến Việt Cường, trải qua 40 năm thăng trầm, nay đã trở thành thương hiệu không chỉ được ưa chuộng trên thị trường trong tỉnh mà còn được đông đảo các gia đình trên khắp cả nước biết đến.
Miến Việt Cường chế biến quanh năm, nhưng vụ miến thường nở rộ từ giữa năm cho đến gần Tết. Quy trình làm miến Việt Cường về cơ bản không khác nhiều so với những vùng làm miến khác nhưng các công đoạn thì cầu kỳ, tỉ mỉ hơn rất nhiều, có như vậy mới cho ra những cân miến đặc biệt mà người tiêu dùng thưởng thức môt lần rồi nhớ mãi.
Ngay từ công đoạn chọn nguyên liệu đã yêu cầu rất cao. Dong phải là thứ Dong riềng tía, ngọt mát được lựa chọn kỹ càng tận vùng đất Bắc Cạn. Dong ấy đem về làm sạch sau đó dùng dao nhỏ gọt bỏ những phần hỏng, cạo vỏ rồi cho vào mài nát.
Sau khi dong được làm nhuyễn được bọc vào một tấm vải màn thưa để lọc. Nước lọc dong yêu cầu là nước mưa sạch và không có váng bẩn. Có thể dùng nước giếng nhưng phải là giếng đào chứ không dùng giếng khoan. Sau khi đã có nước dong gột qua 2 đến 3 lần người thợ sẽ pha chế thêm một phần bột gạo và một số phụ gia nữa và bắt đầu quấy bột cho thật sánh. Công đoạn này rất tốn sức nên đòi hỏi người làm miến phải dẻo dai và có sức khỏe vì càng lúc bột càng đặc hơn, phải quấy liên tục và đều tay thì bột không bị vón và sống.
Sau khi bột được cho vào máy ép thành sợi miến, người thợ dàn miến ra phên và đem phơi. Quy trình phơi cũng phải có những bí kíp riêng thì mới tạo được hương vị đặc biệt cho miến. Độ đẹp của miến phụ thuộc nhiều vào thời tiết, ngày nắng đều và không gắt phơi miến là đẹp nhất, vì miến khô chủ yếu bằng gió và nắng nhạt, nếu nắng gắt quá sẽ khiến miến mất nhiệt nhanh dẫn đến sợi miến khi nấu bị khô và không còn màu trong nữa. Thông thường một mẻ phơi đẹp là khoảng 2 nắng. Miến sau khi phơi kỹ sẽ được gói lại, để nơi cao ráo tránh độ ẩm và được vận chuyển đi khắp các vùng miền.
LỊCH SỬ
Miến của xã Việt Cường ngon có tiếng với những sợi miến dai, thơm và ăn vào lại thấy vị ngon ngọt. Cho dù có nấu từ sáng, đến tận trưa hâm nóng lại sợi miến vẫn không bị nát. Đây cũng chính là điều đã tạo nên thương hiệu của loại miến này.
Nghề miến ở xóm Việt Cường, xã Hóa Thượng huyện Đồng Hỷ, (Thái Nguyên) có từ bao giờ không ai nhớ rõ, nhưng người làm miến lâu năm nhất tại xã này cũng đã gần 50 năm. Miến Việt Cường được làm từ loại dong riềng tía, ngọt mát trồng tại những cánh rừng của Thái Nguyên và được sản xuất theo quy trình nghiêm ngặt, chất lượng, đảm bảo vệ sinh an toàn toàn thực phẩm. Miến Việt Cường không chỉ nổi danh tại đất Thái Nguyên, rồi vươn ra cả nước và trở thành một thứ không thể thiếu trong nhà bếp của các gia đình Việt.
Hợp tác xã (HTX) miến Việt Cường được thành lập năm 2007, với 7 thành viên và chính ông Nguyễn Văn Ba làm giám đốc. Vạn sự khởi đầu nan, 2 năm đầu đi vào hoạt động, HTX liên tục bị thua lỗ. Thất bại không làm Ban giám đốc HTX lùi bước, trái lại đây là động lực để họ tìm tòi ứng dụng các kỹ thuật mới vào sản xuất, nâng cao chất lượng, giảm sức lao động cho các thành viên. Cùng với đó đầu tư, nghiên cứu chế tạo 2 dây chuyền sấy khô sợi miến. Sản phẩm mới này có hình thức đẹp, bắt mắt. Thế nhưng, ngay sau khi hợp đồng với quy mô lớn được ký kết cũng là lúc HTX nhận được thông tin phản hồi về chất lượng sản phẩm, trong đó có ý kiến cho rằng, chất lượng sản phẩm đang đi xuống.
Quyết giữ gìn thương hiệu và uy tín, Ban giám đốc đã chấp nhận thu hồi toàn bộ sản phẩm đã giao và cung cấp số lượng sản phẩm đủ chất lượng theo đơn hàng. Song song với việc tổ chức lại sản xuất, phân phối sản phẩm, HTX còn nghiên cứu và chế tạo dây chuyền sản xuất miến tự động. Năm 2015, cho chạy thử nghiệm dây chuyền hong phơi tự động và đã thành công mỹ mãn. Đến năm 2017, lại nghiên cứu, chế tạo thành công dây chuyền phơi miến bán tự động chạy bằng ròng rọc. Rồi đầu tư dây chuyền sản xuất miến mới, đưa năng suất lên 2 tấn/ngày, miến làm ra đến đâu khô đến đó và được đóng gói được ngay.
Nhờ vậy, hoạt động sản xuất, kinh doanh của HTX dần ổn định và phát triển. Năm 2018, HTX xuất bán trên 200 tấn miến với giá bán ổn định là 60.000 đồng/kg, lợi nhuận đạt trên 8 tỷ đồng/năm. Từ năm 2019 đến nay, giữ ổn định việc cung cấp ra thị trường hơn 300 tấn miến/năm. 4 sản phẩm chính của HTX, là: Miến dong, miến khoai lang, miến sắn dây và miến tỏi đen được bày bán ở hệ thống siêu thị lớn trong cả nước, như: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương… và vươn ra thị trường Thái Lan, Lào…, châu Âu. Quan trọng hơn, từ 7 thành viên ban đầu, đến nay HTX đã có 30 thành viên tham gia và 15 lao động thường xuyên với mức lương ổn định 5 triệu đồng/tháng. Và để mở rộng sản xuất và đáp ứng nhu cầu thị trường, HTX đã đầu tư 26 tỷ đồng để xây dựng hệ thống nhà xưởng và giàn phơi.
Với mong muốn phát huy nghề làm miến của quê hương và cung cấp cho thị trường những sản phẩm có uy tín, chất lượng, nguồn gốc rõ ràng, HTX dành nhiều thời gian, tâm huyết nghiên cứu cải tiến quy trình sản xuất, đầu tư mua sắm máy móc, trang thiết bị. Cùng với đó tập trung tăng năng suất, giảm lao động thủ công, đặc biệt chú trọng vệ sinh an toàn thực phẩm, cải tiến mẫu mã đẹp. Nhờ vậy, miến Việt Cường được công nhận là sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn năm sao và mỗi năm mang về cho HTX doanh thu 30 tỷ đồng.